അഹമ്മദാബാദ് വിമാനാപകടം രാജ്യത്തെയാകെ പിടിച്ചുലച്ച സംഭവമാണ്. തീർച്ചയായും ആ ദുരന്തം സാധാരണ ദുരന്തമല്ല. ഏറ്റവും ആധുനിക സാങ്കേതിക വിദ്യയുടെയും മികച്ച മനുഷ്യ കഴിവുകളുടെയും നിസ്സഹായതയുടെ അങ്ങേയറ്റം ദുഃഖകരമായ ഒരു ഉദാഹരണമാണത്. 265 പേരുടെ ജീവൻ അപഹരിച്ച ആ ദുരന്തത്തിന് പിന്നിലെ കാരണങ്ങളെക്കുറിച്ച് എത്ര പേര്‍ക്ക് അറിയാം? ബോയിംഗിന്റെ 787-8 രൂപകൽപ്പനയിലെ ഗുരുതരമായ പിഴവോ അതോ പറക്കൽ പ്രവർത്തനങ്ങളിലെ പിഴവോ അതോ ആസൂത്രിതമല്ലാത്ത ഗൂഢാലോചനയോ ആകട്ടെ – അതിന്റെ വിശദാംശങ്ങൾ സമഗ്രമായ അന്വേഷണത്തിന് ശേഷം മാത്രമേ വെളിപ്പെടുത്തൂ. എന്നാൽ, കഴിഞ്ഞ രണ്ട് ദിവസമായി നമ്മുടെ മുഖ്യധാരാ മാധ്യമങ്ങളുടെയും സോഷ്യൽ മീഡിയയിലെ വികലമായ പേജുകളിൽ ദ്രുതഗതിയിലുള്ള നിഗമനങ്ങളുടെ ഒരു പ്രവാഹം തന്നെയാണ്. ഓരോരുത്തരും അവരവരുടെ മനോധര്‍മ്മമനുസരിച്ച് കഥകള്‍ ചമഞ്ഞ് പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു.സന്തോഷമായാലും ദുഃഖമായാലും എല്ലാ സാഹചര്യങ്ങളിലും തുല്യരായി തുടരാനുള്ള അത്ഭുതകരമായ കഴിവ് ഇന്ത്യൻ ജനതയിൽ രൂഢമൂലമാണ്. അവർ തങ്ങളുടെ വിജ്ഞാന വ്യാപന സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഒരു പെട്ടിയുമായി ചുറ്റിത്തിരിയുകയും അവസരം ലഭിക്കുമ്പോൾ അവരുടെ വിശകലന കഴിവുകൾ പ്രദർശിപ്പിക്കാന്‍ മത്സരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വിവര ലോകത്ത് ആപ്പ്, യൂട്യൂബ് അധിഷ്ഠിത ഓപ്പൺ സ്പേസ് സർവകലാശാലകൾ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടതുമുതൽ, സർവജ്ഞാനത്തിന്റെ വികാരത്തോടെ ചുറ്റിനടക്കുന്ന സ്വയം നിയുക്ത വിദഗ്ധരുടെ ഒരു പ്രളയം തന്നെയാണ്. വർഷങ്ങളുടെ പഠനത്തിനും ചിന്തയ്ക്കും ധ്യാനത്തിനും ശേഷം വ്യത്യസ്ത വിഷയങ്ങളിൽ പ്രാവീണ്യം നേടിയ ഋഷിമാരുടെയും ചിന്തകരുടെയും ശബ്ദങ്ങൾ തവളകളുടെ ഡ്രംഹൗസിലെ കാക്കയെപ്പോലെയായി മാറിയിരിക്കുന്നു. അർത്ഥവത്തായ ശബ്ദങ്ങൾ കാണികളുടെ ആരവത്തിൽ നഷ്ടപ്പെട്ടു കൊണ്ടിരിക്കുന്നു.
ദുരന്തങ്ങൾ ഒരു മുന്നറിയിപ്പുമില്ലാതെ വരുന്നതാണ്. അവ നമ്മെ വളരെയധികം ഞെട്ടിക്കുന്നു…. അവ നമ്മളെ നിരാശരാക്കുന്നു. ശാന്തമായ ആകാശത്ത് അവ കൂട്ട വിഷാദത്തിന്റെ പ്രക്ഷുബ്ധമായ മേഘങ്ങൾ ഉയർത്തുന്നു. ദുരന്തങ്ങളുടെ സ്വഭാവം സ്വയമേവയുള്ളതായാലും സ്പോൺസർ ചെയ്തതായാലും, സാധാരണക്കാർക്ക് അവയുടെ പെട്ടെന്നുള്ള ആഘാതത്തിൽ നിന്ന് കരകയറുന്നത് എളുപ്പമല്ല. വർഷങ്ങള്‍ കഴിഞ്ഞാലും പൊതുജനങ്ങളുടെ മനസ്സിൽ അവയുടെ അടയാളങ്ങള്‍ നിലനിൽക്കും. അഹമ്മദാബാദിലെ ഏറ്റവും പുതിയ അപകടം 27 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് അവിടെ നടന്ന വിമാനാപകടത്തിന്റെ ഓർമ്മകളെ ഉണർത്തിയിരിക്കണം. 1988 ഒക്ടോബറിൽ, പറന്നുയര്‍ന്ന ഇന്ത്യൻ എയർലൈൻസ് വിമാനം വിമാനത്താവളത്തിൽ നിന്ന് വെറും രണ്ട് കിലോമീറ്റർ മാത്രം അകലെ എത്തിയപ്പോഴേക്കും തകർന്നുവീണു. 135 യാത്രക്കാരിൽ 133 പേരും കൊല്ലപ്പെട്ടു. വ്യാഴാഴ്ചത്തെ അപകടം 29 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ചർഖി ദാദ്രിയിലെ ആകാശത്ത് കൂട്ടിയിടിച്ച രണ്ട് വിമാനങ്ങളുടെ മുറിവുകൾ വീണ്ടും തുറന്നു. അന്ന് 349 പേരാണ് മരിച്ചത്.
യാത്രക്കാരുടെ മരണസംഖ്യ കണക്കിലെടുക്കുമ്പോൾ, അഹമ്മദാബാദിലെ ഈ അപകടം രാജ്യത്തെ ഇതുവരെയുള്ള രണ്ടാമത്തെ വലിയ അപകടമാണ്. ഗുജറാത്ത് നരേന്ദ്ര മോദിയുടെയും അമിത് ഷായുടെയും മാത്രം സ്വന്തമല്ല. രാഹുൽ ഗാന്ധി, അഖിലേഷ് യാദവ്, തേജസ്വി യാദവ്, മമത ബാനർജി എന്നിവരുടെയും അവകാശമാണ്. ഇത്തരം സന്ദർഭങ്ങളിൽ ഒരാൾ പോകുന്നുണ്ടോ ഇല്ലയോ എന്നത് എന്ത് വ്യത്യാസമാണ് ഉണ്ടാക്കുന്നതെന്ന് ചിന്തിക്കുന്നവർക്ക് ഇന്ത്യൻ മനസ്സിന്റെ സംവേദനക്ഷമതയെക്കുറിച്ച് അറിയില്ല. ഇത്തരം സന്ദർഭങ്ങളിൽ വ്യക്തിപരമായ സാന്നിധ്യം വികാരങ്ങൾ പങ്കിടാനുള്ള കടമയുടെ പ്രതീകമാണ്.
മണിപ്പൂരിലെ അക്രമത്തിൽ അഞ്ഞൂറിലധികം പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു, ആയിരങ്ങൾക്ക് പരിക്കേറ്റു, അയ്യായിരത്തിലധികം വീടുകൾ കത്തിനശിച്ചു, അറുപതിനായിരത്തിലധികം പേർ കുടിയിറക്കപ്പെട്ടു, പിന്നെ പ്രധാനമന്ത്രി എന്തുകൊണ്ട് അവിടെ പോയില്ല എന്ന ചോദ്യങ്ങൾ ഉന്നയിക്കേണ്ട സന്ദർഭമല്ല ഇത്. പത്ത് വർഷത്തിനിടെ നടന്ന ഏകദേശം അറുനൂറ്റി ഇരുപത്തിയഞ്ച് റെയിൽ അപകടങ്ങളിൽ ആയിരത്തോളം യാത്രക്കാർ കൊല്ലപ്പെട്ടുവെന്നും, ഓരോ പുതിയ ട്രെയിനും ഫ്ലാഗ് ഓഫ് ചെയ്യാൻ ഉത്സുകനായ പ്രധാനമന്ത്രിയെ ആ അപകട സ്ഥലങ്ങളിലൊന്നും കാണാത്തത് എന്തുകൊണ്ടാണെന്നും, സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ ആളുകൾ ചോദിക്കുന്നത് തികച്ചും അനൗചിത്യമാണ്. പ്രത്യേകിച്ച്, ഇപ്പോള്‍ അഹമ്മദാബാദിലെ ദുരന്ത സമയത്ത്. വ്യത്യസ്ത തിക്കിലും തിരക്കിലും പെട്ട് നിരപരാധികൾ കൊല്ലപ്പെട്ടതിന്റെ ഉദാഹരണങ്ങൾ നൽകി നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ അഭാവത്തെ ലക്ഷ്യം വച്ചുള്ള നിരവധി കമന്റുകളാണ് സോഷ്യല്‍ മീഡിയയില്‍ പ്രചരിക്കുന്നത്.
പഹൽഗാം മുതൽ പുൽവാമ, പത്താൻകോട്ട് വരെയുള്ള ദുരന്തങ്ങളിൽ വിമർശനമാകാം, ചോദ്യങ്ങളാകാം. ചോദ്യങ്ങൾ ചോദ്യങ്ങളാണ്. അവ ചോദിക്കണം… ചോദിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കണം. എന്നാൽ, ഓരോ ചോദ്യത്തിനും ഒരു സമയമുണ്ട്. ചോദ്യോത്തരവാദികൾ എന്ത് വിചാരിച്ചാലും, അനുചിതമായി ചോദിക്കുന്ന ചോദ്യങ്ങൾ എല്ലായ്പ്പോഴും ബൂമറാങ്ങ് പോലെയാകും. ചിന്തിക്കാതെ എല്ലായ്പ്പോഴും ചോദ്യങ്ങൾ ഉന്നയിക്കുന്ന പ്രവണത ചോദ്യങ്ങളുടെ അർത്ഥം നഷ്ടപ്പെടുത്തുന്നു. ചോദ്യങ്ങളുടെ ഭാരം അവ ഉയർത്തുന്ന സമയവും ശൈലിയും രീതിയും ഉചിതമാകുമ്പോൾ മാത്രമേ നിലനിൽക്കൂ.
രാജ്യത്തെ വിമാനത്താവളങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രതിവർഷം 11.5 ലക്ഷത്തിലധികം വിമാന സർവീസുകൾ നടക്കുന്നുണ്ട്. അഹമ്മദാബാദ് വിമാനത്താവളത്തിൽ നിന്ന് മാത്രം പ്രതിവർഷം ഒരു ലക്ഷത്തിലധികം വിമാന സർവീസുകൾ നടക്കുന്നുണ്ടെന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്. ഓരോ വിമാന ദുരന്തവും ദുഃഖകരമാണ്. എന്നാൽ, അതിൽ ദുഃഖിക്കുമ്പോൾ തന്നെ, ഇന്ത്യയിലെ അപൂർവ, ചെറുത്, ഇടത്തരം, വളരെ ഗുരുതരമായ വിമാന അപകടങ്ങളുടെ ശരാശരി 10 ലക്ഷം വിമാനങ്ങളിൽ ഒന്നിൽ താഴെയാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ വിമാന അപകടങ്ങൾ നടക്കുന്ന പത്ത് രാജ്യങ്ങളുടെ പട്ടികയിൽ ഇന്ത്യ ഏറ്റവും താഴെയാണ്, അതായത് പത്താം സ്ഥാനത്താണ്. അമേരിക്കയാണ് വിമാനാപകടങ്ങളില്‍ ഒന്നാം സ്ഥാനത്ത്. തുടർന്ന് റഷ്യ, കാനഡ, ബ്രസീൽ, കൊളംബിയ, ബ്രിട്ടൻ, ഫ്രാൻസ്, ഇന്തോനേഷ്യ, മെക്സിക്കോ എന്നിവയാണ് ക്രമത്തിൽ. 1945 മുതൽ അമേരിക്കയിൽ 788 വിമാന അപകടങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. അവയിൽ 10,625 പേർ മരിച്ചു. ഇന്ത്യയിൽ ഈ കാലയളവിൽ 93 അപകടങ്ങൾ നടന്നു, അവയിൽ 2,319 പേർ മരിച്ചു.
അഹമ്മദാബാദ് ദുരന്തത്തിൽ ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ടവരുടെ രക്ഷയ്ക്കായി പ്രാർത്ഥിക്കാനും അവരുടെ കുടുംബങ്ങളുടെ ദുഃഖത്തിൽ പങ്കുചേരാനുമുള്ള സമയമാണിത്. ഒരു തരത്തിലുള്ള മത്സരത്തിനോ വടംവലിക്കോ ഉള്ള സമയമല്ല ഇത്. കൂടുതൽ കുഴപ്പത്തിലായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളും അതുപോലെ തന്നെ ഏകപക്ഷീയമായ മുഖ്യധാരാ മാധ്യമങ്ങളും ഇത്തരം സന്ദർഭങ്ങളിൽ കൃത്രിമമായി തിളപ്പിച്ച് ജനമനസ്സുകളിലെ വികാരങ്ങളെ ത്രസിപ്പിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുകയാണ്. അവർക്ക്, ഓരോ സംഭവവും നാടക അവതരണത്തിന്റെ വിഷയമായി മാറിയിരിക്കുന്നു. അവരുടെ ആവശ്യാനുസരണം വായിച്ചും, ചിത്രീകരിച്ചും, സംഗീതവും നിറങ്ങളും സംയോജിപ്പിച്ചും, ചാടിക്കളിക്കുന്ന രീതിയിൽ രംഗങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുക എന്നതാണ് പത്രപ്രവർത്തനം എന്നാണ് അവര്‍ കരുതി വെച്ചിരിക്കുന്നത്. ഒരു ദുരന്തം സംഭവിക്കുമ്പോള്‍ ‘ഞങ്ങളാണ് ആദ്യം റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്തത്’, ‘ഞങ്ങളുടെ റിപ്പോര്‍ട്ടിന് ഫലം കണ്ടു,’ ഞങ്ങളുടെ റിപ്പോര്‍ട്ടിന്റെ ഇം‌പാക്റ്റ്’ എന്നൊക്കെയുള്ള തള്ള് വാര്‍ത്തകള്‍ക്ക് ഈയാം പാറ്റയുടെ ആയുസ്സേ ഉള്ളൂ എന്നവര്‍ മനസ്സിലാക്കുന്നില്ല.
ദുരന്ത സ്ഥലങ്ങൾ സന്ദർശിച്ച് സെൽഫികൾ എടുക്കുകയും വീഡിയോകൾ എടുക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ‘ദുരന്ത ടൂറിസം’ എന്ന പ്രവണത ഇന്ത്യയില്‍ വളർന്നുവരുന്നതിന്റെ സൂചനയാണ് ഈ സംഭവം നൽകുന്നത്. ഈ പ്രവണത നിർവികാരതയും സംവേദനക്ഷമതയില്ലായ്മയും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നതായി വിദഗ്ദ്ധർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഇത്തരം സംഭവങ്ങൾ നടക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങൾ സന്ദർശിച്ച് സെൽഫികൾ എടുക്കുന്നത് ഇരകളോടും അവരുടെ കുടുംബങ്ങളോടും അനുകമ്പയില്ലാത്തതായി മാത്രമല്ല, സമൂഹത്തിന്റെ ധാർമ്മികതയെയും സംവേദനക്ഷമതയെയും ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു.
അറിഞ്ഞോ അറിയാതെയോ ചെയ്യുന്ന ഈ ദുഷ്ട പ്രവൃത്തി ഇന്ത്യൻ സമൂഹത്തെ അതിന്റെ ചിന്താ പ്രക്രിയയുടെ വളരെ മലിനമായ ഒരു ഘട്ടത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നു. സമൂഹത്തിന്റെ എല്ലാ തലങ്ങളിലുമുള്ള വിഭാഗീയതയുടെ അതിര്‍‌വരമ്പുകള്‍ ഭേദിക്കുന്ന, എല്ലാം തകര്‍ക്കപ്പെടുന്ന ഇത്തരം പ്രവണതകള്‍ അവസാനിപ്പിച്ചില്ലെങ്കിൽ യഥാർത്ഥ ദുരന്തങ്ങൾ ഇനിയും കാണേണ്ടി വരും.
