ട്രംപിന്റെ പുതിയ വെടിനിർത്തൽ “നൊബേൽ അഭിലാഷം” നിറഞ്ഞതായി തോന്നുന്നു, അതായത് ആഭ്യന്തര പ്രതിസന്ധികൾക്കിടയിൽ തിളങ്ങുന്ന ഒരു പാരമ്പര്യം സൃഷ്ടിക്കാനുള്ള ശ്രമം. എന്നാൽ, ഇത്തവണയും പ്രായോഗിക പ്രശ്നങ്ങളുണ്ട്.
ദുർബലമായ വെടിനിർത്തലിന്റെ നിഴലിൽ, ഗാസ നാശത്തിന്റെ വക്കിലെത്തി നിൽക്കുകയാണ്. പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപിന്റെ 20 ഇന “സമാധാന പദ്ധതി”ക്ക് ഹമാസിൽ നിന്ന് ഭാഗികമായ സ്വീകാര്യത ലഭിച്ചത് ശുഭസൂചകമാണ്. പകരമായി, ഇസ്രായേൽ തങ്ങളുടെ തുടർച്ചയായ ബോംബാക്രമണം നിർത്താനും, മാനുഷിക സഹായം അനുവദിക്കാനും, ബന്ദികളെ ഘട്ടം ഘട്ടമായി മോചിപ്പിക്കാനും സമ്മതിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇതൊക്കെയാണെങ്കിലും, ഈ താൽക്കാലിക വിരാമം ഒരു പരിഹാരത്തിൽ നിന്ന് വളരെ അകലെയാണെന്ന് തോന്നുന്നു. എട്ട് പതിറ്റാണ്ട് നീണ്ട ദുരന്തത്തിൽ ഇത് ഒരു “വാണിജ്യപരമായ ഇടവേള” മാത്രമാണ്.
2023 ഒക്ടോബർ മുതൽ ഗാസയിൽ 46,000-ത്തിലധികം പലസ്തീനികൾ കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. അവരിൽ 18,000 പേർ കുട്ടികളാണ്. 2.3 ദശലക്ഷം ആളുകൾ താമസിക്കുന്ന ഈ പ്രദേശം തകർന്നു; അതിന്റെ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ 75 ശതമാനവും നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു, കുടിയിറക്കപ്പെട്ടവരെ പട്ടിണി വേട്ടയാടുന്നു. കുറച്ച് ദിവസങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് പരസ്യമാക്കിയ ട്രംപിന്റെ ഏറ്റവും പുതിയ പദ്ധതി “ഡീറാഡിക്കലൈസ്ഡ്” ഗാസയെയാണ് വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദർശനത്തിൽ, ഈ സമ്പന്നമായ തീരദേശ മേഖല “മധ്യേഷ്യയിലെ റിവിയേര” ആയി മാറും. എന്നാൽ, ഈ സ്വപ്നം അസമത്വത്തിൽ അധിഷ്ഠിതമാണ് – അത് പുതിയ അക്രമത്തിന്റെ വിത്തുകൾ വിതച്ചേക്കാം.
അന്താരാഷ്ട്ര പങ്കാളികളുടെ ധനസഹായത്തോടെയുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ യുദ്ധാനന്തര പുനർനിർമ്മാണ പദ്ധതി, ഗാസയെ ഒരു “ആഡംബര റിസോർട്ടാക്കി” മാറ്റാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. പലസ്തീൻ തടവുകാരെ മോചിപ്പിക്കുന്നതിനും ദുരിതാശ്വാസ സാമഗ്രികൾ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും പകരമായി, ഹമാസിന്റെ കൈവശമുള്ള 48 ബന്ദികളെ ഓരോ 72 മണിക്കൂറിലും മോചിപ്പിക്കും. അറബ് രാജ്യങ്ങളുടെ മേൽനോട്ടത്തിലുള്ള ഒരു സാങ്കേതിക ഭരണ സമിതി ഹമാസിന് പകരം സ്ഥാപിക്കും. അതേസമയം, ഇസ്രായേൽ ഒരു “പ്രതിരോധ നിയന്ത്രണ മേഖല” നിലനിർത്തും. ഇസ്രായേൽ ഇത് അംഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും ഹമാസ് വ്യവസ്ഥകളോടെ “ചില ഘടകങ്ങൾ” അംഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. പദ്ധതി ധീരമായി തോന്നുന്നുവെങ്കിലും ട്രംപിന്റെ ഈ പദ്ധതി ഇസ്രായേലിന് പുതിയ അവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുകയും പ്രാദേശിക സംഘർഷങ്ങൾ വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. യുദ്ധം അവസാനിച്ചാലും ഗാസ പുനർനിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചാലും ഉപരിതലത്തിൽ മാന്തി കുഴിയുണ്ടാക്കിയാല്‍ അത് വിലകുറഞ്ഞ നയതന്ത്രം പോലെ തകരും.
അന്താരാഷ്ട്ര നിയമത്തിന്റെ വീക്ഷണകോണിൽ നിന്ന് നോക്കുമ്പോൾ, ഈ പദ്ധതി പലസ്തീൻ പരമാധികാരത്തിന്റെ നേരിട്ടുള്ള ലംഘനമാണ്. ഏകദേശം രണ്ട് ദശലക്ഷം ഗാസ നിവാസികളുടെ “സ്വമേധയാ ഉള്ള പുനരധിവാസം” നിർബന്ധിത കുടിയിറക്കത്തിന് തുല്യമാണ് – ഇത് ജനീവ കൺവെൻഷനുകളുടെ ലംഘനവും റോം നിയമപ്രകാരമുള്ള യുദ്ധക്കുറ്റവുമാണ്. അന്താരാഷ്ട്ര നീതിന്യായ കോടതി (ICJ) പലസ്തീനികളുടെ സ്വയം നിർണ്ണയാവകാശം ആവർത്തിച്ച് സ്ഥിരീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, ഈ പദ്ധതി ഇസ്രായേലിന് ഗാസയുടെ 16% ഭൂമി ഒരു “ബഫർ സോൺ” എന്ന പേരിൽ പിടിച്ചെടുക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ഇത് വംശീയ ഉന്മൂലനത്തിന് സമാനമാണ്.
ഇസ്രായേൽ നിലവിൽ ധാരാളം കുട്ടികളെ മനഃപൂർവ്വം കൊന്നൊടുക്കി വംശഹത്യയ്ക്ക് ശ്രമിക്കുന്നുണ്ടെന്നും ഭാവിയിൽ പലസ്തീൻ ജനസംഖ്യ കുറയ്ക്കുക എന്നതായിരിക്കാം അവരുടെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യമെന്നും ഗാസ മുനമ്പിലെ യുനെസ്കോ വിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതിയുടെ തലവനായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ച മോഹനൻ ബി. മേനോൻ പറഞ്ഞത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. 1947-ൽ പലസ്തീൻ പ്രദേശങ്ങളിലെ ജൂത ജനസംഖ്യ വെറും 15 ശതമാനം മാത്രമായിരുന്നുവെന്നും മുസ്ലീങ്ങളും ക്രിസ്ത്യാനികളും ഉൾപ്പെടെ ഭൂരിപക്ഷം അറബികളാണെന്നും അദ്ദേഹം പറയുന്നു.
ജനസംഖ്യാ ഭൂരിപക്ഷം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനായി ഇസ്രായേൽ ഫലസ്തീനികളെ കൊന്നൊടുക്കുകയാണെന്ന് ലോകം സംശയിക്കുന്നുവെന്ന് മേനോൻ പറയുന്നു. പ്രാദേശികവും ആഗോളവുമായ കാഴ്ചപ്പാടുകളിൽ അടുത്തിടെയുണ്ടായ മാറ്റം അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാട്ടി, ചില അറബ് രാജ്യങ്ങൾ മുമ്പ് പലസ്തീൻ പ്രശ്നം പരിഹരിക്കുന്നതിൽ വലിയ താൽപ്പര്യം കാണിച്ചിരുന്നില്ലെങ്കിലും, സ്വതന്ത്ര പലസ്തീൻ എന്ന ആവശ്യം ഇപ്പോൾ ആഗോളതലത്തിൽ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു .
മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനകൾ – പ്രത്യേകിച്ച് ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്സ് വാച്ച് – ഇതിനെ “പഴയ വർണ്ണവിവേചനം പുതിയ രൂപത്തിൽ” എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. വെസ്റ്റ് ബാങ്കിൽ കുടിയേറ്റങ്ങൾ വളരുകയാണ്; യുഎൻ പ്രമേയം 194 പ്രകാരം മടങ്ങാൻ അവകാശമുള്ള ഗാസ അഭയാർത്ഥികളെ ഇപ്പോൾ “ശുചിയാക്കപ്പെട്ട എൻക്ലേവുകളിൽ” പൂട്ടിയിടുന്നു – അവരുടെ സ്വപ്നങ്ങൾക്ക് പകരം കടൽത്തീര കോണ്ടോകൾ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ട്രംപിന്റെ പദ്ധതി അമേരിക്കൻ വിദേശനയത്തെ പരമ്പരാഗത ധാർമ്മികതയിൽ നിന്ന് വേർപെടുത്തുന്നു – നിയമപരമായ അടിത്തറകൾക്ക് പകരം “കരാറിന്റെ പ്രതിച്ഛായ”ക്ക് മുൻഗണന നൽകുന്നു. ഈ മാതൃക അന്താരാഷ്ട്ര മാനദണ്ഡങ്ങളെ ദുർബലപ്പെടുത്തുകയും ഗുണ്ടാ ശക്തികൾക്ക് അതിർത്തികൾ മാറ്റാൻ അനുവാദം നല്‍കുകയും ചെയ്യും.
ഈ ദുരന്തത്തിൽ ഇസ്രായേലിന്റെ പങ്ക് “ഭരണകൂട ഭീകരത”യോട് സാമ്യമുള്ളതായി തോന്നുന്നു. 2023 ഒക്ടോബറിൽ ആരംഭിച്ച അവരുടെ സൈനിക നടപടി ആശുപത്രികളും സ്കൂളുകളും ദുരിതാശ്വാസ വാഹനങ്ങൾ പോലും നശിപ്പിച്ചു. ഗാസ ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയത്തിന്റെ കണക്കനുസരിച്ച്, ഇതുവരെ 140,000-ത്തിലധികം പേര്‍ക്ക് പരിക്കേറ്റു. പട്ടിണിയെ ആയുധമാക്കിയ ഇസ്രായേലിന്റെ ഉപരോധത്തിനിടയിലാണ് ഇതെല്ലാം സംഭവിച്ചത്. പ്രധാനമന്ത്രി ബെഞ്ചമിൻ നെതന്യാഹുവാകട്ടേ അന്താരാഷ്ട്ര ക്രിമിനൽ കോടതി (ഐസിസി) യെപ്പോലും വെല്ലുവിളിച്ചു. അതേസമയം, അദ്ദേഹത്തിന്റെ തീവ്രവാദ സഖ്യ സർക്കാർ കുടിയേറ്റ കേന്ദ്രങ്ങളിൽ അക്രമത്തിന് പ്രേരിപ്പിക്കുന്നത് തുടരുന്നു.
ട്രംപിന്റെ പദ്ധതി ഈ ക്രൂരതയെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നില്ല. പകരം, സുരക്ഷാ ഉറപ്പുകളുടെ മറവിൽ, യാതൊരു ഉത്തരവാദിത്തവുമില്ലാതെ ഇസ്രായേലിന് കൂടുതൽ നിയന്ത്രണം കൈമാറുകയാണ്. ഇത് സമാധാനമല്ല, മറിച്ച് ഒരു ഫൗസ്റ്റിയൻ വിലപേശലാണ്: ‘ഇന്ന് ആശ്വാസം, നാളെ പ്രതികാരം.’
ഹമാസും നിരപരാധികളല്ല. 2023 ഒക്ടോബർ 7-ന് 1,200 ഇസ്രായേലി സിവിലിയന്മാർ കൊല്ലപ്പെട്ട ഭീകരമായ സംഭവങ്ങൾ അവര്‍ തന്നെ അവരുടെ നരകത്തിലേക്കുള്ള വാതിലുകൾ തുറന്നു. ഇസ്രായേലിനെ നശിപ്പിക്കാനുള്ള ആഗ്രഹം ഹമാസിന്റെ ചാർട്ടറിലുണ്ട്. ഇറാനിയൻ റോക്കറ്റുകൾ ആ വിദ്വേഷത്തിന് ഇന്ധനം നൽകിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. അവരുടെ “മനുഷ്യകവച” തന്ത്രമാണ് ഗാസയെ രക്തസാക്ഷിത്വത്തിന്റെ ചൂളയാക്കി മാറ്റിയത്, ഇത്രയും നിരപരാധികളുടെ ജീവന്‍ കവര്‍ന്നത്. എന്നാൽ, “ഭീകരവൽക്കരണം” എന്ന ട്രംപിന്റെ പ്രസംഗം നിർവചനമില്ലാത്ത പൊള്ളയാണ്. അത് ഹമാസ് സംഘടനയെ തകർക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, അവരുടെ പ്രത്യയശാസ്ത്രപരമോ പ്രാദേശികമോ ആയ വേരുകളെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നില്ല.
പലസ്തീൻ രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ വിഘടനവും ഈ സങ്കീർണ്ണത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഹമാസിന്റെ വിട്ടുവീഴ്ചയില്ലാത്ത നിലപാടിനും ഫത്തയുടെ നിഷ്ക്രിയത്വത്തിനും ഇടയിൽ കുടുങ്ങിയ നേതാക്കൾ, വിട്ടുവീഴ്ചയ്ക്കുള്ള അവസരങ്ങൾ ആവർത്തിച്ച് നഷ്ടപ്പെടുത്തി. 2000-ൽ ക്യാമ്പ് ഡേവിഡ്, 2008-ൽ ഓൾമെർട്ട് വാഗ്ദാനം ഇവയെല്ലാം പൂർത്തീകരിക്കപ്പെടാതെ തുടർന്നു. ജറുസലേമിനെയും അഭയാർത്ഥികളെയും കുറിച്ചുള്ള കടുത്ത നിലപാടുകൾ ഓരോ അവസരവും നിരസിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു. “സാങ്കേതിക ഭരണം” അടിച്ചേൽപ്പിക്കുന്ന ട്രംപിന്റെ പദ്ധതി ഫലത്തിൽ ഫലസ്തീനികളെ അവരുടെ ഏജൻസിയിൽ നിന്ന് ഇല്ലാതാക്കുകയും “നവ-കൊളോണിയലിസം” ആയി വീക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഈ സമാധാനം നിലനിൽക്കുന്നതാണോ അതോ വെറും കപടമാണോ? ട്രംപിന്റെ ഭൂതകാലം മറിച്ചാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ 2020 ലെ “അൾട്ടിമേറ്റ് ഡീൽ” ഇതിനകം തകർന്നു. ഈ പുതിയ പതിപ്പിലും “നോബേൽ അഭിലാഷം” നിറഞ്ഞതായി തോന്നുന്നു, ആഭ്യന്തര പ്രതിസന്ധികൾക്കിടയിൽ തിളങ്ങുന്ന ഒരു പൈതൃകം കെട്ടിപ്പടുക്കാനുള്ള ശ്രമം. എന്നാൽ, ഇത്തവണയും പ്രായോഗിക പ്രശ്നങ്ങളുണ്ട്.
ഈ സംഘർഷത്തിന്റെ 80 വർഷത്തെ ചരിത്രം തന്നെ ഈ മണ്ടത്തരത്തിന് ഉദാഹരണമാണ്. 1948-ലെ നഖ്ബയിൽ 750,000 പലസ്തീനികളെ അവരുടെ ഭവനങ്ങളില്‍ നിന്ന് പുറത്താക്കി. ഇന്നുവരെ, 100,000-ത്തിലധികം പലസ്തീനികളും 25,000-ത്തോളം ഇസ്രായേലികളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. തലമുറകൾ അഭയാർത്ഥി ക്യാമ്പുകളിലാണ് വളർന്നത്, അവരുടെ മനസ്സുകൾ ഇൻതിഫാദയുടെ മുറിവുകളാൽ മുദ്രകുത്തപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. തുറന്ന ജയിലുകളിൽ രണ്ട് ദശലക്ഷം ഗാസ നിവാസികൾ, വെസ്റ്റ് ബാങ്കിലെ ചെക്ക്‌പോസ്റ്റുകളിൽ ശ്വാസം മുട്ടുന്ന ജനങ്ങള്‍ …. ഈ കൂട്ടായ ആഘാതം തീവ്രവാദത്തെ വളർത്തുന്നു.
സാമ്പത്തികമായി, ഇത് 500 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ ഒരു വിടവാണ്. 2024 മധ്യത്തോടെ, ഗാസ യുദ്ധത്തിൽ ഇസ്രായേലിനുണ്ടായ നഷ്ടം 250 ബില്യൺ ഷെക്കൽ (ഏകദേശം 67 ബില്യൺ ഡോളർ) ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഇത് 2023 ന്റെ അവസാന പാദത്തിൽ അതിന്റെ ജിഡിപി 21% കുറയാൻ കാരണമായി. പലസ്തീൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ തകർന്നു – 2007 നും 2023 നും ഇടയിൽ പ്രതിശീർഷ ജിഡിപി 54% കുറഞ്ഞു, വ്യാപാര കമ്മി ജിഡിപിയുടെ 40% എത്തി, ഇസ്രായേലിനെ ആശ്രയിക്കുന്നത് വർദ്ധിച്ചു. മെഡിറ്ററേനിയൻ കടലിലെ ലെവന്റ് ബേസിനിൽ ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്ന 453 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ വാതക സ്രോതസ്സുകൾ യുദ്ധത്തിന്റെ ബന്ദികളായി തുടരുന്നു.
അക്രമാസക്തമായ പ്രതിരോധം ഇസ്രായേലിന് ഓരോ ദശകത്തിലും 250 ബില്യൺ ഡോളർ ചിലവാകുന്നുണ്ടെന്നും അതേസമയം അഹിംസാത്മകമായ പ്രതിഷേധങ്ങൾ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം മാത്രമേ ചെലവാകുന്നുള്ളൂവെന്നും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. 1948 മുതൽ, യുഎസ് ഇസ്രായേലിന് 310 ബില്യൺ ഡോളർ സഹായം നൽകിയിട്ടുണ്ട് – ഇത് ആഗോള വിപണികളെ തളർത്തുന്ന ഒരു ചക്രത്തിന് ഭക്ഷണം നൽകുന്നു. ഇതേ പണം അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളിലും വിദ്യാഭ്യാസത്തിലും നിക്ഷേപിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ എന്ന് സങ്കൽപ്പിക്കുക – ഒരുപക്ഷേ ഈ പ്രദേശം അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ കേന്ദ്രമായിരിക്കുമായിരുന്നില്ല, നവീകരണത്തിന്റെ കേന്ദ്രമാകുമായിരുന്നേനെ.
ഈ വംശഹത്യ വളരെ നേരത്തെ തന്നെ അമേരിക്കയ്ക്ക് തടയാമായിരുന്നു. ഇസ്രായേലിന്റെ പിറവിയുടെ മധ്യസ്ഥൻ എന്ന നിലയിൽ, വാഷിംഗ്ടണിന് ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ വീറ്റോ അധികാരം ഉണ്ടായിരുന്നു. 1970-കളിൽ “സമാധാനത്തിനായുള്ള ഭൂമി” എന്ന 242-ാം പ്രമേയം അവർ നടപ്പിലാക്കിയിരുന്നെങ്കിൽ, അല്ലെങ്കിൽ ഓസ്ലോ കരാറിനുശേഷം ഒരു ഒത്തുതീർപ്പ് മൊറട്ടോറിയം ഇല്ലാതെ സഹായം കുറച്ചിരുന്നെങ്കിൽ, ചരിത്രം വ്യത്യസ്തമാകുമായിരുന്നു. എന്നാൽ, അമേരിക്കയുടെ “ബ്ലാങ്ക് ചെക്ക് പിന്തുണ” അസമത്വം നിലനിർത്തുകയും നയതന്ത്രം ഒരു പ്രഹസനമാക്കി ചുരുക്കുകയും ചെയ്തു. ട്രംപിന്റെ ആവേശഭരിതമായ നയം ഇതിനെ കൂടുതൽ തീവ്രതയിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. ശാശ്വത നീതിയെക്കാൾ ഹ്രസ്വകാല രാഷ്ട്രീയ നേട്ടങ്ങളാണ് ഉയർത്തിക്കാട്ടിയത്.
മുന്നിലുള്ള ചിത്രം ഇരുളടഞ്ഞതാണ് – പ്രതീക്ഷ കുറവാണ്, ഭയം കൂടുതലാണ്. ട്രംപിന്റെ പദ്ധതി ഒരു നിമിഷം ആശ്വാസം നൽകിയേക്കാമെങ്കിലും, അധിനിവേശത്തിന്റെ വേരുകൾ – കുടിയേറ്റങ്ങൾ, ഉപരോധങ്ങൾ, അവകാശ ലംഘനങ്ങൾ മുതലായവ – പരിഹരിക്കാത്തപക്ഷം മുറിവ് കൂടുതൽ വഷളാകും. ഹമാസ് വിഭജിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, ഇസ്രായേല്‍ സജീവമാണ്, പലസ്തീനികൾ രോഷാകുലരാണ്. 2027 ആകുമ്പോഴേക്കും ഒരു പുതിയ സ്ഫോടനമുണ്ടാകുമെന്ന് തീര്‍ച്ചയാണ്..
ഒരു കരാറിൽ നിന്നല്ല, നീതിയിൽ നിന്നാണ് യഥാർത്ഥ സമാധാനം ഉണ്ടാകുന്നത്. തുല്യവും പ്രായോഗികവുമായ രണ്ട് രാഷ്ട്രങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക സമത്വം, ഉത്തരവാദിത്തം എന്നിവയില്ലാതെ, ഇത് ‘രക്തവും കോടിക്കണക്കിന് ഡോളറുകളും കൊണ്ട് കറ പുരണ്ട’ ഒരു പുസ്തകത്തിന്റെ മറ്റൊരു അധ്യായം മാത്രമാണ്.
